Gelenekten güne nevruziye ile bakmak adına Azerbaycan Edebiyatının değerli usta şairlerinden siirlerle yeni başlangıçları selamlayalım. Farsça kökenli“Yeni gün” demek olan nevruz bu yıl da yine hayatın akışını gücünü müjdeliyor. Bir tür yaşamsal değişimin dönüşümün provasıdır. Etnik farklılıklar taşısa da özünde hayatın canlanması, yenilenmesi dramatize edilmektedir. Bu yanıyla Etno dramatik özelliklere sahip ve bir o kadar da duygudaşlık sağlama yanıyla değerlidir.
Guzullar teze ot ayağlayanda,
Tepeler döşünden sél çağlayanda,
Gonçeler içinde gül bağlayan da,
Büsbütün çemene, çöle uyardıg.
…..
Gırmızı şamlardan her il Novruzu,
Sürfeler başında garşılayardığ.
Mirvarid Dilbazi
………………
Bulağların gözü açığ,
Ormanların üzü açığ;
Durnalardır uçup gelen
Gaggıldaşa gaggıldaşa!
Çaylar ahar deryalara
Şaggıldaşa şaggıldaşa!…
Her yandan hoş avaz gelir,
Sular déyir; Yaz, Yaz gelir!…
Ahmed Cevad
Yazbaşı geldi, il dönümüne girdik, bahar bayramı, tabiat uyanıyor!…
İfade biçimi değişse de, her yeni yazın karşılanmasında nevruz kutlamaları derin anlamı olan bir bütünlüğü yansıtır. Bir gün değil hazırlıkları, yaşattıkları, sevinci ve bereketiyle bir koca ay, hatta kimi topluluklar da 40 gün süren kutlamalar bütünüdür. Dünya kültürel gelişiminde yaygınlığı ve ortak kutlanılışı açısından en eski gelenek olduğu bilinir. Yazılı olarak da 2. yüzyılda Pers kaynaklarında rastlanmıştır.
Farklı ülkelerde, farklı topluluklarda değişik sözcüklerle adlandırılır;
Türkiye : Nevruz, nevruz-i Sultan
Azerbaycan : Novruz veya Névruz
Özbekistan :Navruz
Kırım : Nawros
Kazakistan : Noyruz
Kuzey Kıbrıs : Mart Dokuzu
Tataristan : Noyruz
Türkmenistan : Nowruz
Kırgızistan : Noruz
Çuvaşistan : Naurus,
Batı Trakya Türkleri : Sultan Mevriz
Orta Asya Türk Toplulukları : Sultan Navrız
Adlandırmalar ne olursa olsun kullanıldığı ülkelerin her birinde coşkulu şenliklerle karşılanmaktadır;
Değişik ifadeler kullanılsa da Nevruzun tanımında ortak yaklaşım; yeni bir yılın karşılanması, tabiatın canlanması yenilenmesi, durağan kış aylarının yerine yeni günle gelen canlılığın kutlanmasıdır.
Dostluklara hayata yürek açan her can için kutlu olsun!.
Speak Your Mind