Kişisel Gelişim’de Mevlana Öğretilerinin Etkisi

Aktüel Dergisi Editörü, Birol Biçer ile Nurdan Yoldaş arasında yapılan “Kişisel Gelişim Çalışmalarında  Mevlana Öğretilerinin Etkisi ” konulu röportajın bütünüdür. Aktüel Dergisi Sayı: 284 Tarih: 6-19 Aralık 2012’de özeti yayınlanmıştır.

Birol BİÇER: Siz mesleğiniz açısından Mevlana ve Mesnevisi’nden ne tür bir ilham alıyorsunuz? Ondan nasıl yararlanıyor ve mesleğinize aksettiriyorsunuz?

Nurdan YOLDAŞ: Aslında ilhamdan çok güç alıyorum demeliyim. İlişki sorunlarında, benliklerini geliştirme,  içsel süreçlerini anlama ve tıkanmalarında danışanlarıma rehberlik ediyorum. Ruh sağlığı ve gelişimi alanında iyi bir eğitime sahiptim ama daha fazlasına danışanlarımın kendilerinin de tanışık oldukları, güvenilir bir kaynağa ihtiyaç duyuyordum.

Kültürel olarak hikâyeleri önemseyen, içinde dersler taşıdığını bilen bir geleneğe sahibiz. Beni besleyen Anadolu Bilgeliği danışanlarımı da beslemeye başladı.

Mevlana’nın Mesnevi’sinden üç ayrı çalışma yönteminde yararlanıyorum.

• Kişisel Gelişim seminerlerimde; Mevlana Celaleddini Rumi’den yola çıkarak; kendinde olmayanı arayan insanlarla örnekler paylaşıyorum. Hayata dair çok sırrın bulunduğu bir kaynağı hatırlatmış dikkat çekmiş oluyorum.
• Psikodrama Gelişim gurubu ve Bireysel Psikodramada;  Mevlana’dan örnekler grup üyeleri için kendilerini tartma, bazen de çözüm ipucu oluyor. Bireysel psikodramada (Monodrama) Mesnevi’den örnekler kişinin kendi tutumuyla yüzleşmesini sağlayarak aynalama işlevi görüyor. Şiir, hikâye, müzik, semboller ve dansın iç içeliği ise yaratıcılık ve kendiliğinden katılımı geliştiriyor.
• Mesnevi okuma gurubunda; 8 yy. önce Farsça olarak yazılmış bir eseri ancak Şerhler ve sözlüklerden yararlanarak okuyoruz. Bir arada okumanın anlamayı ve hatta etkileşimi çoğalttığını söyleyebilirim. Bu çalışmalarda ney sesinden de yararlanıyoruz.

B.B. : Günümüz kişisel gelişim uygulamalarında ve sorunları çözmede Mevlana Hz. ve eserleri sizce nasıl yardımcı olabilir?

N.Y. : Mesnevi’de işlenen konuların hayatı anlamlandırmakta yararlı olduğu görülüyor. Sade, ilgi çekici olması ve anlatılanlarla kendi tutumlarımızı gözden geçirme, yeni bakış açıları edinme gibi birçok kazanım bir araya gelince kökten öze bir beslenme gerçekleşiyor zaten gelişim de sağlıyor.

Psikodramanın farkındalık, altta yatan içsel nedenleri irdeleme, ruhsal gelişim ve iyileştirme gibi içinde barındırdığı özelliklerin hikayelerde çarpıcı ve etkileyici karşılığını görmekteyiz. Yerinde aktarılan bir beyit/hikaye yol gösterici bazen de tamamlayıcı olmaktadır. Hz. Mevlana Bilgeliğinden gelen yol göstericiliğin kişilerde güven yarattığını da belirtmeliyim.  Mesnevi’de ki hikayelerin yerinin, zamanının olmayışı ve kişilerin isimsizliği de kendisini etkileyen tutumla ya da kahramanla okuyucu/dinleyicinin bağ kurmasını, durumu içselleştirmesini kolaylaştırıyor.

Bilgeliğin evrensel dilinin semboller ve sükut olduğu bilinir. Mesnevi’de yer alan hikayelerde öğütlerde semboller kullanılmıştır ki bu da anlamayı, özümsemeyi kolaylaştırıyor.

B.B. : Bu hususta yapılan çalışmalara sizin getireceğiniz eleştiriler var mı? 

N.Y. : Nefsin değişim ve dönüşümünün insan davranışlarını etkileyen ve sufi kişilik/benlik bütünlüğünü oluşturan içsel süreçlerin mutasavvıfları konu alan sufi psikoloji çerçevesinde incelenmesinin daha doğru olacağı düşüncesindeyim. Modern psikoloji Erikson’un Ruhsal gelişim aşamalarına bakarken nefsin terbiyesi/ seyri süluk yani mutasavvıf kişilikteki ruhsal olgunlaşma Sufi Psikoloji tarafından ele alınmalıdır. Etkileri ve farklılıkları ortaya konmalı birbirinin yerine kullanılmamalıdır.

Hz. Mevlana Mesnevi’sinden alıntıların çok özensiz yapılması, kişisel görüşlerin eklenerek beyitlerin, kıssaların farklılaştırılması sosyal medyada sık karşılaştığımız bir olumsuzluk.

B.B. : Ayrıca bu hususta önemli gördüğünüz diğer noktalar nelerdir?

N.Y. : Konumuz çerçevesinde en önemli gördüğüm nokta manevi değerlerle gençlerin ilişkisidir. Mevlana Hazretleri’nin de etkilendiğini söylediği  Ebu-l Hasan Harakanî için düzenlenen Sempozyuma hazırladığımız bildiride bu sonuçlar oldukça çarpıcıdır.

 Hayatın bilgeliğinin her insanın hakkı olduğunu ve Anadolu Bilgeliği’nden yararlanılmasının kazanç sağlayacağını düşündüğümü de belirtmek isterim.

B:B. : Teşekkür Ederiz.

N.Y. : Ben teşekkür ediyorum. Çok önemli bir konuyu irdeleyerek derginizde yer verdiğiniz için.